มีความคับแค้นซึ่งต่างโดยขุดบ่อจับปลาตัดช่องของเขาเป็นต้น พึงทราบว่า
เป็นฐานะที่ 1 การงานมีการทิ้งขยะดอกไม้เป็นต้น และการงานมีการโบก
ปูนขาว มุงเรือนและกวาดสถานที่ไม่สะอาดเป็นต้น สำหรับคฤหัสถ์ผู้เลี้ยงชีพ
โดยชอบ พึงทราบว่าเป็นฐานะที่ 2 กรรมมีการดื่มสุราลูบไล้ของหอมและการ
ประดับดอกไม้เป็นต้น และกรรมมีปาณาติบาตเป็นต้น ที่เป็นไปแล้วด้วย
อำนาจความยินดี พึงทราบว่า เป็นฐานะที่ 3 กุศลกรรมที่ประกอบด้วย
โสมนัสในกิจกรรมเป็นต้นอย่างนี้ คือ การนุ่งห่มผ้าสะอาด ถือเอาดอกไม้
และของหอมเป็นต้นไปในเวลาไปฟังธรรม การไหว้พระเจดีย์ การไหว้ต้นโพธิ์
การฟังธรรมกถาอันไพเราะ การสมาทานศีล 5 พึงทราบว่า เป็นฐานะที่ 4.
บทว่า ปุริสถาเม ความว่า ในเรี่ยวแรงคือญาณของบุรุษ. แม้ในบทที่เหลือ
ก็นัยนี้แล.
จบอรรถกถาฐานสูตรที่ 5

6. อัปปมาทสูตร

ว่าด้วยความไม่ประมาทโดยฐานะ 4 ประการ

[116] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ควรทำความไม่ประมาทโดยฐานะ 4
ประการ 4 ประการเป็นไฉน ? ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงละกาย-
ทุจริต จงเจริญกายสุจริต และอย่าประมาทในการละกายทุจริตและการเจริญ
กายสุจริตนั้น จงละวจีทุจริต จงเจริญวจีสุจริต และอย่าประมาทในการละ
วจีทุจิตและการเจริญวจีสุจริตนั้น จงละมโนทุจริต จงเจริญมโนสุจริต และ
อย่าประมาทในการละมโนทุจริตและการเจริญมโนสุจริตนั้น จงละมิจฉาทิฏฐิ